Tiếng Ca Của Một Con Chim

“Nghệ thuật trừu tượng là gì?”, Chieu đã từng nhận được câu hỏi như thế. Và trong giây phút, Chieu thấy mình đã cố gắng quá để cắt nghĩa được nó, nhưng điều đó là bất khả. Song chẳng có gì thật sự thành hình rõ chữ, Chieu không tìm thấy cho bản thân hay người bạn kia được một câu trả lời hoàn chỉnh.

Mớ thuật ngữ dài dòng, phức tạp đan xen vào nhau sao mà khô cứng đến thế! Vô hình trung, một khoảng cách to lớn giữa lòng ta với nghệ thuật dần xuất hiện. Vết nứt chạy dài trên chiếc bình hoa thủy tinh trong suốt, dẫu ta có nhìn thấy hay không thì ngày nào đó, ranh giới ấy cũng sẽ phân ly khối hình hài vẹn tròn.

Chieu yêu màu mực ôm lấy những khoảng không. Chieu yêu dáng hình chẳng rõ dạng cứ hợp rồi tan. Chieu yêu giây phút lòng mình, lòng người phơi bày tỏ tường trước những đường nét vô định. Chieu cảm tranh bằng chính đôi mắt và trái tim phù thế của mình. Vậy mà yêu, yêu da yêu diết, yêu đến ngẩn ngơ tâm trí. Và nếu đó chẳng phải là đáp án xác đáng nhất thì hỡi ơi nghệ thuật có là gì ngoài mớ chữ loằng ngoằng vô tình bám lấy trang giấy vô tri.

Picasso đã nói thế này:

“Everyone wants to understand art. Why not try to understand the song of a bird? …people who try to explain pictures are usually barking up the wrong tree.”

Ừ thì, nghệ thuật không thể được giải thích đầy đủ bằng lời nói, bởi vì nó chạm đến ta theo cách rất riêng và kể với ta về thế giới này bằng tất cả, nhưng nhất quyết không phải bằng ngôn từ. Vì vậy mà câu chuyện đằng sau bức tranh trừu tượng mới trở nên độc đáo. Ta phải buông tay khỏi thói quen phải diễn tả mọi thứ qua lời nói, và để hồn ta đắm chìm trong thế giới của riêng nó. Ta rồi chẳng biết mình sẽ đến đâu, gặp gỡ những ai. Ừ thì, nơi ấy có thể tăm tối, thế nhưng cũng có thể là tận cuối chân trời hay lửng lơ giữa tầng mây trong xanh. Và điều quan trọng chính là ta học cách chấp nhận tất cả những gì đến với chính mình trong giây phút ấy, dẫu có thế nào đi chăng nữa. Đừng cố xác định nghĩa chính xác của hình ảnh.

Hãy chiêm ngưỡng một bức tranh trừu tượng như cách lắng nghe một bản giao hưởng. Bởi khi đó, ta sẽ không cố ghi chép lại các nốt nhạc, mà thay vào đó ta để chúng gột rửa tâm hồn mình. Hãy để đôi mắt lang thang, chơi đùa và thậm chí là nhảy múa xung quanh các mảng màu, khối hình. Rồi đây, những mảnh ký ức rời rạc sẽ xuất hiện qua tất thảy sự tương tác của màu sắc, hình thức, vật liệu và bề mặt. Đó chính là câu trả lời mà Chieu kiếm tìm bên trong mỗi một tác phẩm của mình.

Chieu không cài cắm bất kỳ ý nghĩa mặc định nào cho những bức tranh của mình và Chieu tin đó mới thật sự là ý nghĩa của trường phái này - một câu hỏi mở. Nghệ thuật trừu tượng không dõng dạc tuyên bố "Đây là những gì tôi muốn nói." Thay vào đó, ta bắt buộc phải mở rộng tâm trí, phải bước vào thế giới bên trong bức tranh. Nghệ thuật trừu tượng để ta tự do khám phá mọi ngóc ngách và chọn lấy cho mình một ý nghĩa riêng nhất. Đó cũng chính là vẻ đẹp mê dụ lòng người của nghệ thuật trừu tượng.

--- Tranh: Lean On nằm trong bộ sưu tập CLOSER, tranh vẽ bởi hoạ sỹ Fenn